Gebelik Döneminde Beslenme
GEBELİK DÖNEMİNDE BESLENME:
Gebe kadının beslenmesi ile anne karnındaki bebeğin sağlığı arasında önemli bir ilişki bulunmaktadır. Anne karnındaki bebeğin bedensel ve zihinsel olarak büyümesi ve gelişmesi annenin gebeliği süresince yeterli ve dengeli beslenmesi ile mümkündür. Sağlıklı bir bebeğin dünyaya gelişini etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Yaşınızla ilgili bazı özellikleri ve kalıtımsal faktörleri kontrol edemezsiniz. Ancak gebeliğiniz süresince yeterli ve dengeli beslenerek ve gebeliği olumsuz etkilediği bilinen bazı risk faktörlerinden (alkol, sigara, ilaç kullanımı, vb..) kaçınarak sağlıklı bebekler dünyaya getirebilirsiniz. Bu nedenle hem bebeğinizin ve hem de sizin sağlığınızın temel taşlarından birisi yeterli ve dengeli beslenmedir.
GEBELİKTE BESLENME NEDEN ÖNEMLİDİR?
Gebelikte kadının vücudunda, yeni bir canlının (bebeğin) oluşması ve büyümesi ile bazı değişiklikler izlenir. Oluşan bu değişikliklerle birlikte gebe kadın, hem kendisinin hem de bebeğin gereksinmelerini karşılayabilmek için bu dönemde beslenmesine daha fazla dikkat etmek zorundadır. Bu nedenle gebe kadın, gebeliği süresince; kendi fizyolojik gereksinmelerini (enerji ve besin öğelerini) karşılamak, vücudundaki depolarını (besin öğeleri yedeğini) dengede tutmak, anne karnındaki bebeğin sağlıklı büyüme ve gelişmesini sağlamak, emzirmeye hazırlık için salgılanacak sütün enerji ve besin öğelerini karşılamak için yeterli ve dengeli beslenmelidir. Bu süreçte hem kendinizin hem de bebeğinizin yeterli ve dengeli beslenmesi için diyetisyen desteği alabilirsiniz.
Gebelikte yetersiz ve dengesiz beslenme ile görülebilecek sorunlar:
. Kansızlık (anemi)
. Kemik dokusu bozuklukları (osteomalasia)
. Gebelik zehirlenmesi (toksemi)
. Ödem
. Ağırlık kazanımının yetersiz olması ile birlikte bebek ve anne sağlığının bozulması
.Anne ve bebek ölümleri
.Prematüre ve düşük doğum ağırlıklı bebek doğumları
.Bebekte zihinsel ve fiziksel gelişim bozukluklar gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
GEBELİKTE AĞIRLIK KAZANIMI:
Gebelik süresince uygun ağırlık kazanımı önemlidir. Çünkü bebeğinizin doğum ağırlığı sizin gebeliğiniz boyunca ağırlık kazanımınıza bağlıdır. Gebelik süresince yetersiz ağırlık kazanımı (6 kg’ın altında) düşük doğum ağırlıklı bebek dünyaya getirme şansını artırmaktadır. Normal ağırlık kazanımı olan kadınlar, çok veya az ağırlık kazanımı olan kadınlardan genellikle daha az probleme sahiptir. Gebe kadının vücudundaki değişikliklere uyum sağlaması için ağırlık kazanımı önemlidir. Bebeğin ağırlığının yanı sıra, artan kan hacmi, büyüyen göğüsler, plasenta ve amniyotik sıvı annenin ağırlık artışına katkıda bulunmaktadır. Sağlıklı yetişkin kadınlar için gebelik süresince normal ağırlık kazanımı 10-14 kg ( ayda 1-1.5 kg) arasındadır.
Sağlıklı bir gebelik için, ağırlık kazanımının miktarı kadar hızı da önemlidir. Gebeliğinizin ilk üç ayı süresince beklenen ağırlık kazancı 1-2 kg olup; adolesanlarda ise 2-3 kg’dır. Daha sonraki dönemde haftalık ağırlık kazanımı 0.3-0.5 kg civarında beklenmektedir. Gebeliğin başlangıcında şişman olan kadının fazla ağırlık kazanmasına gerek yoktur. Aşırı şişmanlık doğum zorluğuna neden olabilir. Gebelik döneminde doğru kilo kazanımı için diyetisyen takibinde olmakta fayda vardır.
Dyt. Saliha Merve Andiç
Beslenme ve Diyet Uzmanı
Gebe kadının beslenmesi ile anne karnındaki bebeğin sağlığı arasında önemli bir ilişki bulunmaktadır. Anne karnındaki bebeğin bedensel ve zihinsel olarak büyümesi ve gelişmesi annenin gebeliği süresince yeterli ve dengeli beslenmesi ile mümkündür. Sağlıklı bir bebeğin dünyaya gelişini etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Yaşınızla ilgili bazı özellikleri ve kalıtımsal faktörleri kontrol edemezsiniz. Ancak gebeliğiniz süresince yeterli ve dengeli beslenerek ve gebeliği olumsuz etkilediği bilinen bazı risk faktörlerinden (alkol, sigara, ilaç kullanımı, vb..) kaçınarak sağlıklı bebekler dünyaya getirebilirsiniz. Bu nedenle hem bebeğinizin ve hem de sizin sağlığınızın temel taşlarından birisi yeterli ve dengeli beslenmedir.
GEBELİKTE BESLENME NEDEN ÖNEMLİDİR?
Gebelikte kadının vücudunda, yeni bir canlının (bebeğin) oluşması ve büyümesi ile bazı değişiklikler izlenir. Oluşan bu değişikliklerle birlikte gebe kadın, hem kendisinin hem de bebeğin gereksinmelerini karşılayabilmek için bu dönemde beslenmesine daha fazla dikkat etmek zorundadır. Bu nedenle gebe kadın, gebeliği süresince; kendi fizyolojik gereksinmelerini (enerji ve besin öğelerini) karşılamak, vücudundaki depolarını (besin öğeleri yedeğini) dengede tutmak, anne karnındaki bebeğin sağlıklı büyüme ve gelişmesini sağlamak, emzirmeye hazırlık için salgılanacak sütün enerji ve besin öğelerini karşılamak için yeterli ve dengeli beslenmelidir. Bu süreçte hem kendinizin hem de bebeğinizin yeterli ve dengeli beslenmesi için diyetisyen desteği alabilirsiniz.
Gebelikte yetersiz ve dengesiz beslenme ile görülebilecek sorunlar:
. Kansızlık (anemi)
. Kemik dokusu bozuklukları (osteomalasia)
. Gebelik zehirlenmesi (toksemi)
. Ödem
. Ağırlık kazanımının yetersiz olması ile birlikte bebek ve anne sağlığının bozulması
.Anne ve bebek ölümleri
.Prematüre ve düşük doğum ağırlıklı bebek doğumları
.Bebekte zihinsel ve fiziksel gelişim bozukluklar gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
GEBELİKTE AĞIRLIK KAZANIMI:
Gebelik süresince uygun ağırlık kazanımı önemlidir. Çünkü bebeğinizin doğum ağırlığı sizin gebeliğiniz boyunca ağırlık kazanımınıza bağlıdır. Gebelik süresince yetersiz ağırlık kazanımı (6 kg’ın altında) düşük doğum ağırlıklı bebek dünyaya getirme şansını artırmaktadır. Normal ağırlık kazanımı olan kadınlar, çok veya az ağırlık kazanımı olan kadınlardan genellikle daha az probleme sahiptir. Gebe kadının vücudundaki değişikliklere uyum sağlaması için ağırlık kazanımı önemlidir. Bebeğin ağırlığının yanı sıra, artan kan hacmi, büyüyen göğüsler, plasenta ve amniyotik sıvı annenin ağırlık artışına katkıda bulunmaktadır. Sağlıklı yetişkin kadınlar için gebelik süresince normal ağırlık kazanımı 10-14 kg ( ayda 1-1.5 kg) arasındadır.
Sağlıklı bir gebelik için, ağırlık kazanımının miktarı kadar hızı da önemlidir. Gebeliğinizin ilk üç ayı süresince beklenen ağırlık kazancı 1-2 kg olup; adolesanlarda ise 2-3 kg’dır. Daha sonraki dönemde haftalık ağırlık kazanımı 0.3-0.5 kg civarında beklenmektedir. Gebeliğin başlangıcında şişman olan kadının fazla ağırlık kazanmasına gerek yoktur. Aşırı şişmanlık doğum zorluğuna neden olabilir. Gebelik döneminde doğru kilo kazanımı için diyetisyen takibinde olmakta fayda vardır.
Dyt. Saliha Merve Andiç
Beslenme ve Diyet Uzmanı